Α. Μεταβολική και Καρδιαγγειακή Υγεία
Ο βασιλικός πολτός έχει δείξει σημαντική δυναμική στη διαχείριση του διαβήτη και τη βελτίωση του μεταβολισμού της γλυκόζης. Σε υγιείς εθελοντές, ο ΒΠ μείωσε σημαντικά τα επίπεδα γλυκόζης στον ορό. Σε διαβητικούς ασθενείς, η πρόσληψη ΒΠ βελτίωσε την αναλογία ApoB/ApoA-I και μείωσε τη γλυκόζη στον ορό. Το συστατικό του, 10-HDA, επιδεικνύει ισχυρές υπογλυκαιμικές επιδράσεις σε μοντέλα διαβήτη τύπου 2, ρυθμίζοντας τους φλεγμονώδεις δείκτες (IL-6, TNF-α), ενισχύοντας τα αντιοξειδωτικά ένζυμα (SOD, CAT, GPx) και βελτιώνοντας το μεταβολισμό της γλυκόζης μέσω της ενεργοποίησης της οδού σηματοδότησης PI3K/AKT και της ρύθμισης προς τα πάνω του PGC-1α. Ο ΒΠ διευκολύνει επίσης την πρόσληψη γλυκερόλης και ενισχύει τη φωσφορυλίωση pAMPK, βελτιώνοντας την πρόσληψη γλυκόζης στα κύτταρα των σκελετικών μυών.
Β. Νευρολογική Υγεία και Γνωστική Λειτουργία
Ο βασιλικός πολτός διερευνάται ως συμπληρωματικό φάρμακο για νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως η νόσος του Πάρκινσον (ΝΠ) και η νόσος του Αλτσχάιμερ (ΝΑ). Τα λιπιδικά του παράγωγα, ιδίως τα φλαβονοειδή, επιδεικνύουν νευροπροστατευτικές επιδράσεις σε ντοπαμινεργικούς νευρώνες αναστέλλοντας το οξειδωτικό στρες. Σε ζωικά μοντέλα ΝΠ, ο ΒΠ και τα λιπίδιά του μειώνουν τις συμπεριφορικές και ιστομορφομετρικές δυσλειτουργίες, οδηγώντας σε δομικές και κλινικές βελτιώσεις. Οι νευροπροστατευτικές επιδράσεις του βασιλικού πολτού δεν είναι απλώς συμπτωματικές, αλλά φαίνεται να στοχεύουν θεμελιώδεις παθολογικές διεργασίες στον νευροεκφυλισμό, όπως το οξειδωτικό στρες και η φλεγμονή, υποδηλώνοντας μια πιθανή τροποποίηση της νόσου και όχι απλώς συμπτωματική ανακούφιση. Τα στοιχεία αναφέρουν ρητά ότι οι νευροπροστατευτικές επιδράσεις του ΒΠ στη ΝΠ και τη ΝΑ διαμεσολαβούνται από την «αναστολή του οξειδωτικού στρες» και μέσω «αντιοξειδωτικών, αντιφλεγμονωδών και νευροτροφικών ιδιοτήτων». Αυτό υποδεικνύει μια βαθύτερη επίδραση στο κυτταρικό περιβάλλον και την υγεία των νευρώνων, ξεπερνώντας την απλή γνωστική βελτίωση και αντιμετωπίζοντας τις υποκείμενες αιτίες της νευρωνικής βλάβης.
Γ. Ανοσορρύθμιση και Αντιφλεγμονώδεις Επιδράσεις
Ο βασιλικός πολτός επηρεάζει θετικά τη λειτουργία των ανοσοκυττάρων, με το συστατικό του 10-HDA να επηρεάζει σημαντικά τον πολλαπλασιασμό και την ενεργοποίηση των Τ-λεμφοκυττάρων. Ο ΒΠ έχει επιδείξει ανοσορρυθμιστικές επιδράσεις, ιδιαίτερα στους ιστούς των νεφρών και του ήπατος. Οι ανοσορρυθμιστικές επιδράσεις του βασιλικού πολτού δεν περιορίζονται σε μία μόνο οδό, αλλά περιλαμβάνουν μια πολύπλοκη αλληλεπίδραση αντιοξειδωτικών, αντιφλεγμονωδών και άμεσων αντιμικροβιακών δράσεων, υποδηλώνοντας μια ευρέος φάσματος ενίσχυση της άμυνας του ξενιστή αντί για μια ειδική ανοσολογική ενίσχυση. Τα στοιχεία περιγράφουν τις επιδράσεις του ΒΠ στον πολλαπλασιασμό των Τ-λεμφοκυττάρων , τη μείωση των κυτοκινών (IL-1β, IL-6, TNF-α) , την αναστολή των φλεγμονοσωμάτων και την άμεση αντιμικροβιακή δράση έναντι διαφόρων παθογόνων. Αυτό υποδεικνύει ότι ο ΒΠ επηρεάζει πολλαπλές πτυχές της ανοσολογικής απόκρισης, από τη ρύθμιση της φλεγμονής έως την άμεση καταπολέμηση λοιμώξεων, υποδηλώνοντας μια ολοκληρωμένη επίδραση στην άμυνα του ξενιστή.
Δ. Υγεία Γυναικών και Αναπαραγωγικό Σύστημα
Ο βασιλικός πολτός έχει αναφερθεί ότι ανακουφίζει διάφορα μετεμμηνοπαυσιακά συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένων των εξάψεων, των νυχτερινών εφιδρώσεων και των ουρογεννητικών συνδρόμων. Κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι η από του στόματος χορήγηση ΒΠ μπορεί να μειώσει τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής.
Ωστόσο, υπάρχουν αντικρουόμενα κλινικά στοιχεία σχετικά με το ουρογεννητικό σύνδρομο. Μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή (2021) που διερεύνησε ειδικά 1g από του στόματος ΒΠ ημερησίως για 8 εβδομάδες διαπίστωσε ότι δεν ανακούφισε το μετεμμηνοπαυσιακό ουρογεννητικό σύνδρομο (κολπική ξηρότητα, σεξουαλικά προβλήματα, συνολική ουρογεννητική βαθμολογία), αν και παρατηρήθηκε μια μικρή βελτίωση στις επιπλοκές της ουροδόχου κύστης. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με μια προηγούμενη μελέτη που βρήκε τον ΒΠ αποτελεσματικό για το πλήρες φάσμα των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης. Αυτή η ασυμφωνία μπορεί να οφείλεται στη δοσολογία, τη διάρκεια ή την οδό χορήγησης, καθώς η κολπική εφαρμογή ΒΠ έχει δείξει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στη βελτίωση της σεξουαλικής και ουροποιητικής λειτουργίας σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Τα αντικρουόμενα αποτελέσματα σχετικά με το μετεμμηνοπαυσιακό ουρογεννητικό σύνδρομο υποδηλώνουν έντονα ότι η οδός χορήγησης (από του στόματος έναντι τοπικής/κολπικής) επηρεάζει σημαντικά την αποτελεσματικότητα του ΒΠ για τοπικά συμπτώματα. Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της σύνθεσης και των μεθόδων χορήγησης στην κλινική εφαρμογή.
Ο ΒΠ έχει επιδείξει οιστρογονικές ιδιότητες τόσο in vitro όσο και in vivo, διαμεσολαβούμενες από την αλληλεπίδραση με τους οιστρογονικούς υποδοχείς. Μπορεί να ενισχύσει τις ωοθηκικές ορμόνες και την ανάπτυξη των ωοθυλακίων, να βελτιώσει τις παραμέτρους γονιμότητας σε αρουραίους και να ενισχύσει τη σύνθεση οιστρογόνων διεγείροντας την παραγωγή τεστοστερόνης. Η περιεκτικότητά του σε 10-HDA σημειώνεται ιδιαίτερα για την πρόληψη της σχετιζόμενης με τη γήρανση εξάντλησης των ωοθυλακίων. Ο ΒΠ βοηθά επίσης στη θεραπεία της οστεοπόρωσης, των περιεμμηνοπαυσιακών συμπτωμάτων και αποκαθιστά την ορμονική ισορροπία.
Όσον αφορά τον αντίκτυπο στην ανδρική και γυναικεία γονιμότητα, ο ΒΠ έχει θετικές επιδράσεις στα ανδρικά αναπαραγωγικά όργανα και τη γονιμότητα, προστατεύοντας από την επαγόμενη οξειδωτική βλάβη των όρχεων και βελτιώνοντας την ποιότητα και την κινητικότητα του σπέρματος. Μπορεί επίσης να βελτιώσει την ποιότητα των ωαρίων στις γυναίκες και τα αποτελέσματα της in vitro γονιμοποίησης. Η μεταβλητότητα στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης και η παρατηρούμενη εξαρτώμενη από την οδό χορήγησης αποτελεσματικότητα υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη για τυποποιημένα προϊόντα βασιλικού πολτού, καθορισμένες δοσολογίες και ειδικές οδηγίες χορήγησης για εφαρμογές στην υγεία των γυναικών, ώστε να διασφαλιστούν συνεπή και αξιόπιστα αποτελέσματα.
Ο βασιλικός πολτός αποτελεί ένα αξιοσημείωτο φυσικό προϊόν με μια πολύπλευρη βιοχημική σύνθεση που υποστηρίζει την ποικίλη και σημαντική θεραπευτική του δυναμική για την ανθρώπινη υγεία. Πρόσφατες επιστημονικές ανακαλύψεις έχουν εμβαθύνει την κατανόησή μας για τις αντιφλεγμονώδεις, αντιοξειδωτικές, ανοσορρυθμιστικές, νευροπροστατευτικές, αντιδιαβητικές, αντιυπερχοληστερολαιμικές και αντικαρκινικές του ιδιότητες, με ιδιαίτερη έμφαση στους μοριακούς μηχανισμούς που διαμεσολαβούνται από βασικά συστατικά όπως το 10-υδροξυ-2-δεκενοϊκό οξύ (10-HDA) και οι Κύριες Πρωτεΐνες Βασιλικού Πολτού (MRJPs). Το βάθος της μοριακής κατανόησης, ο εντοπισμός συγκεκριμένων ενεργών ενώσεων όπως το 10-HDA και οι παρατηρούμενες συνεργιστικές επιδράσεις με συμβατικά φάρμακα αναβαθμίζουν τον βασιλικό πολτό από ένα απλό «διατροφικό συμπλήρωμα» σε έναν σοβαρό «βιο-φαρμακευτικό υποψήφιο» που απαιτεί αυστηρή ανάπτυξη φαρμάκου.
Πηγές:
Heliyon. 2024 Aug 30;10(17):e37138. doi: 10.1016/j.heliyon.2024.e37138.
PMC.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11172503/
Sciencegate.app/keyword/26100
Zumj.journals.ekb.eg/article_349709_84579eaa641f7a399d5f18b4fc32b4e7.pdf
Taylorandfrancis.com/knowledge/Medicine_and_healthcare/Clinical_nutrition/Royal_jelly/
Ebsco.com/research-starters/nutrition-and-dietetics/royal-jelly-nutritional-supplement
Frontiersin.org/journals/pharmacology/articles/10.3389/fphar.2025.1561351/full
Frontiersin.org/journals/pharmacology/articles/10.3389/fphar.2025.1561351/full
PMC.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11172503/
Sciencegate.app/keyword/26100
Zumj.journals.ekb.eg/article_349709_84579eaa641f7a399d5f18b4fc32b4e7.pdf
Frontiersin.org/journals/pharmacology/articles/10.3389/fphar.2025.1561351/full
